روف گاردن چیست؟ همه چیز درباره Roof Garden
کیفیت هوا در مناطق شهری لحظه به لحظه بدتر می‌شود. فضاهای سبز از بین می‌روند تا راه را برای سازه‌های چند طبقه باز کنند. با کاهش مناطق سرسبز، شهرها با آلودگی هوا مواجه خواهند شد. همچنین پدیده جزیره گرمایی شهری رخ می‌دهد که در آن دمای هوا در داخل شهر بیشتر از حومه است. فقط کافیست به تهران نگاهی کنید تا عمق بحران آلودگی هوا، ساختمان سازی بی‌رویه و کاهش فضای سبز را ببینید؛ اما راهکار موثری مانند روف گاردن وجود دارد که ممکن است چاره کار باشد. در این بررسی از وبسایت «مترینو» به طور کامل در مورد روف گاردن صحبت می‌کنیم.
روف گاردن چیست؟
روف گاردن، بام سبز، باغ بام یا سقف سبز (Roof Garden) در اصل باغی است که روی پشت بام ساختمان احداث می‌شود. به عبارتی، روف گاردن فضای سبز ساخت دست بشر است که در بالاترین سطح ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری و سایر بناها ایجاد می‌شود. این محیط سرسبز که از گیاهان، مبلمان فضای باز و سایر عناصر تشکیل شده است، رویکردی مهندسی دارد. به این معنی که در زیر پوشش سرسبز گیاهان، لایه‌های مختلفی از جمله ممبران ضد آب، لایه فیلتر خاک، عایق بندی و لایه‌های زهکشی ساخته می‌شوند.
بام سبز می‌تواند علاوه بر وجود گیاهان مختلف، عناصر دیگری مانند آلاچیق، سیستم روشنایی، آتشدان، سقف متحرک، باربیکیو و غیره داشته باشد. همه این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا باغ بام به فضایی برای بهبود رفاه و سلامت مردم تبدیل شود. هدف نهایی از طراحی و ساخت روف گاردن این است که اهالی ساختمان بتوانند فضای سبز اختصاصی خود را در دل شهرها داشته باشند. از طرفی، این محیط سرسبز در بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی صوتی تاثیرگذار است. سقف سبز در زیباتر شدن منظره شهری موثر است و مشکل کمبود فضای سبز روی زمین را برطرف می‌کند.
تاریخچه روف گاردن
تاریخچه بام سبز به هزاران سال پیش بر می‌گیرد. معروف‌ترین سازه در تاریخ که از سقف سبز استفاده کرد، باغ‌های معلق بابل بودند. این باغ‌ها که به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان شناخته می‌شوند، حدود 500 سال قبل از میلاد احداث شدند. این بنای شگفت انگیز یک سیستم آبیاری مهندسی داشت که از لایه‌های نی و قیر ضخیم ساخته شده بود. نمای بیرونی بنا منعکس کننده یک بهشت زمینی بود که باغ‌های آن به صورت پلکانی از پایین‌ترین تا بالاترین طبقه را شامل می‌شدند.
در طول تاریخ بارها شاهد توسعه روف گاردن در اقصی نقاط جهان بودیم؛ اما در طول دهه 1960 میلادی بود که تکنولوژی مدرن بام سبز، به ویژه در کشورهای آلمانی زبان مانند آلمان، اتریش و سوئیس پیشرفت چشمگیری به خود دید. این کشورها پیشگام فناوری‌های جدید هستند و بام‌های سبز را با ساختاری سبک، سیستم‌های آبیاری پیشرفته و محافظت مؤثر در برابر نشت سقف احداث می‌کنند. بسیاری از کشورها هم اکنون، ساخت سقف سبز را به طور قانونی اجرا می‌کنند، زیرا هدفشان توسعه پایدار در آینده است.
مزایای روف گاردن
اگر با مزایای ساخت بام سبز آشنا شوید، احتمالا به ساخت آن روی پشت بام خود فکر می‌کنید. در ادامه به فواید احداث باغ بام اشاره می‌کنیم:
- چه برای دورهمی دوستانه باشد و چه برای یک قدم زدن ساده، داشتن یک باغ بام می‌تواند محیط خوبی را برای فراغت و اُنس با طبیعت فراهم کند.
- مشغله‌های روزانه معمولاً خستگی ذهنی و جسمی زیادی به همراه دارند. روف گاردن می‌تواند تاثیرات مثبتی بر سلامت روان داشته باشد و باعث سرزندگی شود.
- گذراندن وقت در یک ارتفاع بلند و در محیطی سرسبز می‌تواند احساس بسیار لذت بخش و خاصی باشد. همچنین باغ بام افق شهرها را زیباتر می‌کند.
- داشتن باغ در پشت بام فضایی را برای برگزاری مراسم فراهم می‌کند. شما می‌توانید از این محیط برای جشن تولد، نامزدی، سالگرد ازدواج و غیره استفاده کنید.
- بام سبز کیفیت هوا را بهبود می‌بخشد. گیاهان می توانند آلاینده‌ها و گرد و غبار هوا را فیلتر کنند و هرگونه آلودگی محیطی را از بین ببرند.
- باغ بام اثر جزیره گرمایی شهری را کاهش می‌دهد. با این کار، گرما کم می‌شود و نسیم خنکی در پشت بام شروع به وزیدن می‌کند.
- روف گاردن می‌تواند ارزش ملک را افزایش دهد، زیرا ظاهر ساختمان را زیباتر می‌کند و به عنوان یک محیط فوق العاده کاربردی در نظر گرفته می‌شود.
- سقف سبز در کاهش آلودگی صوتی موثر است؛ به این دلیل که به عنوان یک مانع صوتی طبیعی عمل می‌کند و سر و صدای شهر را کاهش می‌دهد.
- باغ بام راهی عالی برای تشویق کشاورزی شهری است؛ به این معنی که امکان پرورش سبزیجات، میوه‌ها و گیاهان دارویی را فراهم می‌کند.
انواع روف گاردن
بام سبز بسته به ویژگی و هدف به انواع مختلف تقسیم می‌شود. با شناخت هر نوع باغ بام می‌توانید گزینه مناسب را برای ساختمان خود انتخاب کنید. در ادامه به انواع روف گاردن اشاره می‌کنیم:
بام سبز گسترده (Extensive Green Roof)
یک باغ بام گسترده به نگهداری کمی نیاز دارد، زیرا محیط رشد در آن ساده‌تر و کوچک‌تر است. پوشش گیاهی این نوع بام سبز اغلب شامل خزه‌ها، گیاهان و گل‌های کوچک، علف‌های صحرایی و ساکولنت‌ها است. از طرفی، نصب یک روف گاردن گسترده آسان‌تر و مقرون به صرفه است؛ بدین دلیل که گیاهان موجود در آن به نگهداری کمی نیاز دارد و سیستم آبیاری ساده است. مشخصات سقف سبز گسترده در جدول زیر آورده شده است:
|
مشخصات |
توضیحات |
|
عمق خاک |
کم و بین 5 تا 15 سانتی‌متر |
|
نوع گیاهان |
گیاهان کم نیاز، مقاوم به خشکی و با ریشه‌های کوتاه |
|
وزن |
سبک وزن و مناسب برای ساختمان‌ها با تحمل بار کم |
|
نگهداری |
نیاز به نگهداری کم (آبیاری، کوددهی و هرس) |
|
کاربرد |
مناسب برای ساختمان‌های کوچک مقیاس |
بام سبز نیمه متمرکز (Semi-Intensive Green Roof)
باغ بام نیمه متمرکز یا نیمه فشرده ترکیبی از هر دو بام سبز متمرکز و گسترده است. فضای سبز در این نوع باغ بام شامل گیاهان کوچک، چمن‌ها و درختچه‌های کوچک است که نیاز به آبیاری و نگهداری در حد متوسط دارند. در یک روف گاردن نیمه فشرده امکانات مختلفی از جمله فضای بازی کودکان و تجهیزات جانبی برای برپایی مراسم و جشن‌ها وجود دارد. مشخصات سقف سبز نیمه متمرکز در جدول زیر آورده شده است:
|
مشخصات |
توضیحات |
|
عمق خاک |
متوسط و بین 15 تا 30 سانتی‌متر |
|
نوع گیاهان |
ترکیبی از گیاهان کم‌نیاز و گیاهان بزرگ‌تر |
|
وزن |
وزن متوسط و نیاز به سازه‌ای با تحمل بار بیشتر |
|
نگهداری |
نیاز به نگهداری متوسط (آبیاری، کوددهی و هرس) |
|
کاربرد |
مناسب برای ساختمان‌های متوسط مقیاس |
بام سبز متمرکز (Intensive Green Roof)
یک باغ بام متمرکز و فشرده پتانسیل زیادی برای طراحی‌های خلاقانه و تنوع زیستی متنوع دارد. این نوع روف گاردن می‌تواند مانند یک پارک بزرگ عمل کند؛ اما نیازمند مراقبت‌های ویژه است، زیرا در آن از سیستم‌های آبیاری پیشرفته استفاده می‌شود. ساخت این سقف سبز اغلب به فضای زیادی در پشت بام ساختمان نیاز دارد. مشخصات بام سبز متمرکز در جدول زیر آورده شده است:
|
مشخصات |
توضیحات |
|
عمق خاک |
زیاد و بیش از 30 سانتی‌متر |
|
نوع گیاهان |
گیاهان بزرگ‌تر، درختان، درختچه‌ها و گل‌های زینتی |
|
وزن |
سنگین وزن و مناسب برای ساختمان‌ها با تحمل بار زیاد |
|
نگهداری |
نیاز به نگهداری زیاد (آبیاری، کوددهی و هرس) |
|
کاربرد |
مناسب برای ساختمان‌های بزرگ مقیاس |
نحوه اجرای روف گاردن
در تئوری، یک بام سبز را می‌توان تقریباً روی هر ساختمان با سقف مسطح نصب کرد. این ساختمان‌ها می‌توانند آپارتمانی، ویلایی، اداری، هتل، مراکز آموزشی و سایر موارد باشند. با این حال، احداث سقف سبز بسته به متراژ، شرایط ساختمان (تحمل بار و کیفیت سطح پشت بام)، نوع کاربری روف گاردن، مواد و مصالح، بودجه و سایر موارد، به تدابیر مهندسی خاصی نیاز دارد. طراحی و ساخت باغ بام اغلب طبق مراحل زیر انجام می‌شود:
- امکان سنجی اولیه (بررسی سازه، شرایط اقلیمی و هدف از احداث بام سبز)
- طراحی روف گاردن (نوع سقف سبز، طراحی لایه‌ها، انتخاب گیاهان و غیره)
- آماده سازی بام (تمیز کردم بام، نصب لایه عایق، نصب لایه ریشه و غیره)
- اجرای لایه‌های اصلی (لایه زهکشی، لایه فیلتر، لایه خاک و کاشت گیاهان)
- نصب سیستم آبیاری (سیستم آبیاری قطره‌ای، اتصال به منبع آب و تست سیستم)
- نهایی سازی و راه اندازی (پوشش نهایی، نصب تجهیزات جانبی و سایر موارد)
- مراقبت و نگهداری (آبیاری، هرس و کوددهی در ماه اول و بررسی لایه‌ها)
کلام آخر
مردم فضای سبز را دوست دارند و وجود یک باغ روی پشت بام می‌تواند تجلی بخش این احساس باشد. ساخت روف گاردن شاید در نگاه اول پرهزینه به نظر برسد، اما مزایای بلند مدت بسیاری دارد. شما می‌توانید فضای سرسبز شخصی خود را داشته باشید و احساس تازگی و سرزندگی کنید. این امکان را دارید در این محیط یک دورهمی شاد برگزار کنید. از طرفی، سقف سبز می‌تواند یک منبع درآمدزایی برای برگزاری جشن‌ها و مراسم خاص باشد. همچنین ارزش ملک را بالا می‌برد و از نگاه خریدار یک آپشن منحصر به فرد محسوب می‌شود. به طور کلی، بام سبز نقش موثری هم در کیفیت زندگی تک تک مردم و هم بهبود شرایط زندگی در شهرها دارد.
اگر می‌خواهید در پشت بام ساختمان خود یک روف گاردن زیبا و خاص ایجاد کنید، ما در «مترینو» می‌توانیم بهترین و باکیفیت‌ترین مواد و مصالح را در اختیارتان قرار دهیم. برای بررسی محصولات، استعلام قیمت و ثبت سفارش از کارشناسان ما مشاوره بگیرید.
